Vaccine Pfizer tiêm cho t.rẻ e.m với liều lượng thấp hơn, chỉ 10 microgram, tác dụng phụ ở mức tối thiểu và tiêm chung được với vaccine cúm.
Pfizer hôm 20/9 cho biết vaccine của hãng hiệu quả với t.rẻ e.m 5-11 t.uổi trong các thử nghiệm lâm sàng. Hãng đang thảo luận với Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) để xin cấp phép vaccine cho nhóm t.uổi này.
Vaccine cho t.rẻ e.m khác với loại tiêm ở người lớn, ít nhất về liều lượng . T.rẻ e.m có hệ miễn dịch khác biệt so với người trưởng thành.Vì vậy Pfizer thử nghiệm liều dùng thấp hơn (10 microgram) với trẻ 5-11 t.uổi, thay vì 30 microgram như ở người lớn. Các nhà khoa học nhận ra t.rẻ e.m vẫn có phản ứng miễn dịch mạnh mẽ dù liêm vaccine liều thấp.
Trên thực tế, liều lượng này thậm chí phù hợp với cả người lớn, theo tiến sĩ Robert Frenck, chỉ đạo thử nghiệm vaccine tại Bệnh viện Nhi Cincinnati.
“Chúng tôi đã thử nghiệm liều 10 microgam, 20 microgam và 30 microgam với người trưởng thành và nhận thấy ở nhóm 18-55 t.uổi, 10 microgam thôi cũng đem lại phản ứng miễn dịch rất tốt”, ông nói. “Nhưng người từ 65 t.uổi trở lên không đáp ứng miễn dịch với liều thấp. Đó là lý do chúng tôi lựa chọn tiêm 30 microgram ở t.uổi trưởng thành nói chung”.
Liều lượng hiệu quả với người già và được dung nạp tốt ở người trẻ. Trong bối cảnh eo hẹp về thời gian, các nhà khoa học cho rằng đây là lựa chọn tối ưu.
Tiến sĩ Frenck cho biết vaccine liều 10 microgram cũng hiệu quả ở cả t.rẻ e.m từ 12-18 t.uổi. Đối với nhóm nhỏ nhất, trẻ dưới 5 t.uổi, các nhà khoa học đang thử nghiệm liều 3 microgram.
T iêm liều thấp hơn cũng giúp giảm tác dụng phụ của vaccine xuống mức tối thiểu.
“Tác dụng phụ ở t.rẻ e.m cũng giống hệt người lớn”, ông Frenck nói. “Phổ biến nhất là đau tại vùng tiêm, ngoài ra còn có đau đầu và mệt mỏi. Sốt và ớn lạnh có tỷ lệ thấp hơn, khoảng 10-11% trẻ gặp tình trạng này. Giống với người lớn, tác dụng phụ ở trẻ kéo dài một hoặc hai ngày, sau đó các em trở lại bình thường”.
Một b.é g.ái 12 t.uổi được tiêm vaccine Covid-19 tại Bucharest, Romania, ngày 2/6. Ảnh: AP
Nhiều phụ huynh lo lắng về chứng viêm cơ tim, từng được báo cáo ở người tiêm vaccine Moderna và Pfizer. Tiến sĩ Frenck cho biết đây là tác dụng phụ hiếm gặp, tỷ lệ là một vài trường hợp trên 100.000 người tiêm. “Tức là 99,999% sẽ không gặp triệu chứng này. Hầu hết chúng được phát hiện ở nam thanh thiếu niên, biểu hiện nhẹ, có thể điều trị bằng Motrin (ibuprofen) và tất cả đều hồi phục”, ông giải thích thêm.
Tiến sĩ Frenck lưu ý t.rẻ e.m tiêm vaccine Pfizer không gặp tác dụng phụ đông m.áu, giảm tiểu cầu từng thấy ở vaccine Johnson & Johnson hoặc AstraZeneca.
“Ngoài các thử nghiệm lâm sàng, chúng tôi đã tiêm hàng trăm triệu liều vaccine cho người lớn và thanh thiếu niên. Nếu không có vấn đề gì xảy ra sau hàng trăm triệu liều đó, sẽ không có vấn đề với t.rẻ e.m. Các bậc phụ huynh không cần lo lắng bởi vaccine đã được tiêm rất rộng, và hàng trăm triệu người vẫn an toàn”, ông nói.
Bên cạnh đó, t.rẻ e.m tiêm vaccine Pfizer vẫn có thể dùng vaccine cúm.
“Về cơ bản, bạn có thể tiêm bất cứ loại vaccine nào cùng nhau. Hạn chế duy nhất là không nên tiêm hai loại vaccine chứa virus sống như sởi hoặc thuỷ đậu cùng một ngày. Thời gian lý tưởng là cách nhau một tháng. Như với vaccine Covid-19, bạn có thể tiêm chủng với vaccine cúm”, tiến sĩ Frenck giải thích.
Thanh thiếu niên có thể tiêm đồng thời vaccine viêm não mô cầu, HPV, uốn ván, bạch hầu, ho gà,… mà không cần trì hoãn bất cứ mũi nào. Theo ông Frenck, hệ thống miễn dịch có thể xử lý tất cả các loại vaccine cùng lúc.
FDA cũng đang xem xét phê duyệt vaccine Moderna cho trẻ 5-11 t.uổi. Hãng dự kiến sẽ công bố dữ liệu cụ thể vào cuối năm nay. Vaccine đã được chấp thuận khẩn cấp cho người từ 18 t.uổi trở lên, liều lượng cao hơn Pfizer (100 microgam). Cả hai loại vaccine đều sử dụng công nghệ mRNA.
Johnson & Johnson đang thảo luận với các cơ quan quản lý về kế hoạch mở rộng thử nghiệm ở thanh thiếu niên và t.rẻ e.m, dự kiến bắt đầu vào mùa thu.
Các chuyên gia nhận định tiêm phòng cho t.rẻ e.m là mục tiêu giúp kiểm soát đại dịch trong giai đoạn mới. Trong tuần qua, 30% số ca nhiễm nCoV tại Mỹ là người dưới 18 t.uổi, trong khi nhóm này chỉ chiếm 20% dân số.
Dù t.rẻ e.m và thanh thiếu niên chỉ có triệu chứng nhẹ, ít phải nhập viện hơn người lớn, chúng vẫn có thể chuyển nặng nhanh chóng. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, đến nay, 548 t.rẻ e.m Mỹ đã c.hết vì Covid-19.
Người bệnh gan mạn tính có nên tiêm vaccine Covid-19?
Gia đình tôi đang được phát giấy đăng ký tiêm vaccine Covid-19, nhưng bố tôi mắc bệnh xơ gan thì có nên tiêm không? (Hùng, 35 t.uổi, TP HCM).
Trả lời:
Hiện có nhiều loại vaccine phòng ngừa Covid-19 an toàn và đạt hiệu quả cao. Theo khuyến cáo, mọi người trên 18 t.uổi nên tiêm vaccine ngừa Covid-19, riêng vaccine Pfizer-BioNTech đã được Cơ quan Kiểm soát Dược phẩm Mỹ (FDA) cấp phép tiêm cho người từ 12 t.uổi.
Các vaccine ngừa Covid-19 đều được phê duyệt và cấp phép sử dụng khẩn cấp nhằm đáp ứng yêu cầu phòng chống dịch. Do đó vẫn chưa có đủ dữ liệu khoa học để kết luận chính xác vaccine nào hiệu quả hơn vaccine nào. Điều quan trọng nhất là tất cả các vaccine đều có khả năng hạn chế lây lan, giảm tỷ lệ bệnh diễn tiến nặng và giảm nguy cơ t.ử v.ong.
Tất cả những người bệnh mắc bệnh gan mạn tính đều phải được ưu tiên tiêm vaccine ngừa Covid-19, ngay cả những người bệnh bị xơ gan mất bù, ung thư gan…
Đối với những người ghép gan vẫn có chỉ định chủng ngừa vaccine Covid-19 khi chức năng gan ổn định sau ghép, chỉ trì hoãn tiêm ngừa khi người bệnh đang trong giai đoạn thải ghép cấp.
Tiêm ngừa vaccine Covid-19 sẽ giúp bảo vệ người bệnh gan mạn tính không bị nhiễm bệnh nặng. Ngoài ra, những người mắc bệnh gan mạn tính cũng cần chủng ngừa bệnh viêm gan virus A, viêm gan virus B, cúm và bệnh nhiễm phế cầu khuẩn. Các hướng dẫn hiện nay khuyên người bệnh nên tiêm vaccine ngừa Covid-19 cách các loại vaccine khác ít nhất hai tuần.
Hiện chưa có dữ liệu nào cho thấy vaccine ngừa Covid-19 gây tác hại ở nhóm người bệnh gan mạn tính. Không nên từ chối hoặc trì hoãn tiêm vaccine ngừa Covid-19 vì lo ngại về hiệu quả hay tính an toàn của vaccine. Các dữ liệu cho thấy người bệnh gan mạn tính mắc Covid-19 sẽ làm cho bệnh gan tiến triển nặng hơn, dễ t.ử v.ong hơn.
Tuy nhiên, người bệnh cũng nên trao đổi với bác sĩ điều trị bệnh gan của mình trước khi tiêm phòng.
Một người dân khám sàng lọc trước khi tiêm vaccine Covid-19. Ảnh: Hữu Khoa
Bác sĩ Bùi Hữu Hoàng – Bác sĩ Phan Thế Sang
Khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM
